Ένα μάθημα για την Πρωτομαγιά: Ο αληθινός λόγος που αυξάνονται οι μισθοί

 

Του Lawrence Read, δημοσιευμένο την 1/5/2021 από το Foundation for Economic Research (FEE). Χρόνος ανάγνωσης: 3 λεπτά.

Οι κομμουνιστές ηγέτες της, ευτυχώς εξαφανισμένης πια, Σοβιετικής Ένωσης λάτρευαν την Πρωτομαγιά. Η πρώτη ημέρα του πέμπτου μήνα είχε να επιδείξει πομπώδεις διακηρύξεις για την «εργατική αλληλεγγύη» και τεράστιες παρελάσεις στρατιωτικού εξοπλισμού στις πρωτεύουσες τους. Υποτίθεται ότι έτσι όλοι εντυπωσιαζόμασταν ή φοβόμασταν, ή και τα δύο, υποθέτω. Προσωπικά δεν ένιωθα τίποτε από τα δύο, επειδή συμπέραινα ότι τα μιλιταριστικά τους παιχνίδια και οι εργαζόμενοί τους λειτουργούσαν εξίσου άσχημα με τις αντιπαραγωγικές, χαμηλόμισθες, κοινωνικοποιημένες οικονομίες τους.

Η 1η Μαΐου είναι εθνική εορτή σε πολλές χώρες, όπου είναι συχνά γνωστή ως Διεθνής Ημέρα Εργαζομένων. Το 1889, το Μαρξιστικό Σοσιαλιστικό Διεθνές Συνέδριο επέλεξε αυτήν την ημερομηνία για να εκφράζει κάθε χρόνο την «αλληλεγγύη» του με τους εργαζόμενους (ουσιαστικά τους πάντες, αν και οι μαρξιστές δεν το έβλεπαν έτσι).

Η πρώτη ημέρα του Μαΐου λοιπόν, συνδέεται με τους ανθρώπους που εργάζονται –ιδίως με όσους εργάζονται ως μισθωτοί. Αυτό καθιστά τη σημερινή μέρα κατάλληλη για μια υπενθύμιση σχετικά με τους μισθούς και τι τους κάνει να ανεβαίνουν ή να πέφτουν. Λίγες δημοσιεύσεις στην ιστορία του FEE εκπλήρωσαν σαφέστερα αυτόν τον σκοπό από ένα δοκίμιο του 1957 του FA ("Baldy") Harper με τίτλο "Why Wages Rise". (Ο Harper υπηρέτησε ως στέλεχος του FEE τη δεκαετία του 1950, πριν ιδρύσει το αξιόλογο Ινστιτούτο Ανθρωπιστικών Σπουδών .)

·   Αν και σας συνιστώ ανεπιφύλακτα να διαβάσετε το κλασικό κείμενο του Harper (μπορείτε να το κάνετε μέσα σε ένα απόγευμα), κατανοώ ότι ορισμένοι ίσως προτιμούν μια πιο συμπυκνωμένη εκδοχή. Για τον σκοπό αυτό, σας παρουσιάζω την ακόλουθη περίληψη, διανθισμένη με κάποια λόγια του Harper, καθώς και με δικές μου παρατηρήσεις:

·   

    Οι μισθοί μπορούν να καταβάλλονται μόνο χάρη στην παραγωγή

Χωρίς παραγωγή, δεν υπάρχουν πωλήσεις, δεν υπάρχει εισόδημα, δεν υπάρχουν μισθοί. Αυτή η συνθήκη θέτει τόσο ένα ανώτατο όριο, όσο και ένα κατώτατο όριο για τους μισθούς σε μια ελεύθερη και ανταγωνιστική αγορά εργασίας. Οι εργοδότες δεν μπορούν να πληρώσουν τους εργαζομένους περισσότερο από την παραγόμενη από εκείνους αξία, όπως αυτή φανερώνεται μέσα από τις αγορές των καταναλωτών, και κανένας εργοδότης δεν θα κρατήσει τους εργαζόμενούς του, εάν τους πληρώνει λιγότερα από αυτά που οι άλλοι εργοδότες θεωρούν κερδοφόρο να τους προσφέρουν. Το δοκίμιο του Harper περιλαμβάνει (σελ. 18) ένα διάσημο γράφημα που δείχνει το πώς οι αυξανόμενοι μισθοί συμβάδισαν με την αύξηση της παραγωγικότητας για μια περίοδο πενήντα ετών κατά τον τελευταίο αιώνα.

Οτιδήποτε εμποδίζει την παραγωγή θα μεταφραστεί τελικά σε χαμηλότερους μισθούς

Πώς θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά; Ο κύριος λόγος για τον οποίο οι μισθοί είναι χαμηλοί στις υπανάπτυκτες χώρες είναι η παραγωγικότητα. Ο μέσος εργαζόμενος στο Μπαγκλαντές εργάζεται σκληρά και για πολλές ώρες, αλλά κερδίζει πολύ λιγότερα από τον αντίστοιχο εργαζόμενο στον Καναδά, ή στις Ηνωμένες Πολιτείες, ή στη Μεγάλη Βρετανία. Οι φτωχότεροι Μπαγκλαντεσιανοί σκάβουν τα θεμέλια για ένα σπίτι με ένα απλό φτυάρι. Ένας καναδός εργαζόμενος της μεσαίας τάξης το κάνει με βαριά μηχανήματα σε ένα μικρό κλάσμα του χρόνου, συγκριτικά.

Η επένδυση κεφαλαίου ανά εργαζόμενο είναι ο πιο ισχυρός λόγος της ανόδου των μισθών μακροπρόθεσμα

Σκεφτείτε το κεφάλαιο σαν έναν εκσκαφέα που επιτρέπει σε αυτόν τον Καναδό εργαζόμενο να σκάψει τα θεμέλια τόσο γρήγορα και αποτελεσματικά. Η χρηματοδότηση τέτοιων κεφαλαιακών επενδύσεων καθίσταται δυνατή από άτομα που εξοικονομούν (και των οποίων οι αποταμιεύσεις δανείζονται σε ιδιωτικές επιχειρήσεις). Οι πλουσιότερες οικονομίες του κόσμου με τις καλύτερες αμοιβές είναι, δεν αποτελεί έκπληξη, αυτές όπου το κεφάλαιο - η συσσώρευση και η ανάπτυξή του - είναι ασφαλές από την κρατική  δήμευση μέσω υψηλής φορολογίας, υπερβολικής ρύθμισης ή εθνικοποίησης.

Οι μισθοί είναι η τιμή πώλησης της εργασίας

Ως εκ τούτου, υπόκεινται σε αυτό που οι οικονομολόγοι ονομάζουν Νόμο της Ζήτησης: Σε υψηλότερες τιμές, θα ζητηθεί λιγότερη εργασία, ενώ σε χαμηλότερες τιμές, θα ζητηθεί περισσότερη. Εάν, για παράδειγμα, οι μισθοί υποχρεωθούν να αυξηθούν με ένα πολιτικό διάταγμα, οι εργαζόμενοι στο κάτω άκρο της μισθολογικής κλίμακας πλήττονται περισσότερο. Δεν μπορείτε να κάνετε κανέναν να αξίζει ένα συγκεκριμένο ποσό καθιστώντας παράνομο να τον πληρώσει κάποιος λιγότερο - μια αλήθεια την οποία οι υπέρμαχοι του ελάχιστου κατώτατου μισθού επιλέγουν να αγνοούν.

Η αιτία των υψηλότερων μισθών δεν είναι τα συνδικάτα

Είναι αλήθεια ότι τα συνδικάτα μπορούν να επιβάλλουν συγκεκριμένους μισθούς για ορισμένους εργαζόμενους, αλλά χωρίς την αύξηση της παραγωγικότητας και της συνολικής παραγωγής, αυτοί οι υψηλότεροι μισθοί για ορισμένους προκαλούν χαμηλότερους μισθούς (και λιγότερες ευκαιρίες απασχόλησης) για τους υπόλοιπους. Ο Harper μελέτησε την αμερικανική οικονομία στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα και κατέληξε στο συμπέρασμα: «Αν τα συνδικάτα τεκμαίρεται ότι ήταν η αιτία της αύξησης των μισθών, θα περίμενε κανείς ότι οι μισθοί θα ήταν στο χαμηλότερο σημείο τους -και θα παρέμεναν στο ίδιο χαμηλό σημείο- από το 1855 έως περίπου το 1900, όταν η ένταξη σε ένα συνδικάτο είχε αμελητέα επίδραση. Αποτελεί γεγονός: Οι μισθοί αυξήθηκαν αισθητά κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου. Διπλασιάστηκαν μέσα στη διάρκεια ζωής ενός άνδρα.» Οι μισθοί γενικά «δεν δείχνουν καθόλου σαφή ανταπόκριση» στις αλλαγές στην συμμετοχή των εργαζομένων σε συνδικάτα. Πράγματι, περίπου το 94 τοις εκατό των (σ.σ. Αμερικανών) εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα σήμερα δεν ανήκουν σε κανένα σωματείο, κι όμως είναι από τους πιο καλά αμειβόμενους εργαζόμενους στον κόσμο.

Στο δοκίμιο Why Wages Rise , ο Harper συμπεριλαμβάνει μια συζήτηση για τον πληθωρισμό. Αυτό μπορεί να ακούγεται ξεπερασμένο για τους αναγνώστες του σήμερα, αλλά η τεράστια ώθηση της  Κεντρικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας στην προσφορά χρήματος και πίστωσης στην Αμερική από τον Ιανουάριο του 2020 (σχεδόν 30%) μπορεί σύντομα να κάνει ξανά πραγματικότητα την εκτόξευση των τιμών. Ο Harper προσφέρει πληροφορίες σχετικά με τις επιπτώσεις του «φόρου πληθωρισμού» στους μισθούς, που ελπίζω ότι ο αναγνώστης θα θέλει να εξερευνήσει από μόνος του.

Με λίγα λόγια, ορίστε μερικά από τα πιο σημαντικά σημεία του διάσημου δοκιμίου του FA Harper: Το χρωστάτε στον εαυτό σας την Πρωτομαγιά, αλλά και κάθε μέρα, να ξέρετε τι κάνει τη διαφορά μεταξύ του πλούτου και της φτώχειας για τους μισθωτούς εργαζόμενους αυτού του κόσμου.