17 Δεκεμβρίου, 2022

Έξι λόγοι που ο σοσιαλισμός («κοινωνισμός») είναι αντικοινωνικός

Ο καπιταλισμός είναι αυτό που συμβαίνει όταν οι φιλήσυχοι άνθρωποι αφήνονται να ζήσουν ελεύθεροι. Με αυτή την έννοια, είναι φυσικός και αυθόρμητος. Ο σοσιαλισμός δεν είναι τίποτα άλλο παρά αλαζονικά σχέδια από νταήδες και ξερόλες, που τα επιβάλλουν υπό την απειλή των όπλων. Είναι αφύσικος, αυθαίρετος και αυταρχικός

Άρθρο του Lawrence Reed, που δημοσιεύτηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2022 από το FEE. Χρόνος ανάγνωσης 7'. Απόδοση στα ελληνικά, Libertarian Corfu - Νίκος Μαρής. 


Να μια ερώτηση για διδακτορική διατριβή: Πώς κάτι τόσο ριζικά αντικοινωνικό πήρε το όνομα σοσιαλ-ισμός («κοινωνισμός»);

Αφήνω αυτό το εμπρηστικό ζήτημα στην ευχέρεια όποιου θελήσει να γράψει γι' αυτό. Εν τω μεταξύ, μπορώ να συνδράμω στο εγχείρημα, προσφέροντας μερικούς από τους λόγους για τους οποίους  ο σοσιαλισμός είναι αυτονόητα μια αντικοινωνική επινόηση.

Πρώτον, τι είναι ο σοσιαλισμός; Για έναν ορισμό, οι ίδιοι οι σοσιαλιστές προσφέρουν πολλούς «κινούμενους στόχους». Για παράδειγμα:

Είναι ευχάριστα λόγια και το να μοιράζεσαι πράγματα, παρόλο που στον σοσιαλισμό υπάρχουν λιγότερα πράγματα για να μοιράζεσαι και να χαίρεσαι γι' αυτό.

Είναι «δωρεάν πράγματα», μέχρι να έρθει ο λογαριασμός.

Είναι το κράτος πρόνοιας, όπου οι πολιτικοί καλοπερνούν και οι υπόλοιποι πληρώνουμε το αντίτιμο. (Βλ. «John Calhoun’s Mouse Utopia and Reflections on the Welfare State»)

Είναι οι ουρές για να αγοράσουμε ψωμί, που μας φέρνουν όλους πιο κοντά, με κάποιον τρόπο. Θυμηθείτε ότι ο Μπέρνι Σάντερς διακήρυξε κάποτε ότι οι άνθρωποι που σχημάτιζαν ουρές για φαγητό στις κομμουνιστικές χώρες ήταν στην πραγματικότητα μια παραγνωρισμένη ευλογία.

Είναι η κρατική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής, ώστε η οικονομία να μπορεί να βουίζει με την αποτελεσματικότητα ενός Υπουργείου Αυτοκινήτων.

Είναι όταν οι εργαζόμενοι διευθύνουν τα εργοστάσια στα οποία κάποιος άλλος επένδυσε.

Είναι όταν ανίδεες ελίτ λένε στην οικονομία τι να κάνει.

Είναι η Σκανδιναβία (η οποία δεν είναι σοσιαλιστική).

Είναι μια κοινοτική ουτοπία όπου όλοι παίρνουν ίσο μερίδιο ανεξάρτητα από την προσπάθειά τους, μέχρι να λιμοκτονήσουν. Οι Προσκυνητές στις ΗΠΑ του 19ου αιώνα το δοκίμασαν, μέχρι που αναγκάστηκαν να την αντικαταστήσουν με την ιδιωτική περιουσία . (Βλέπε επίσης « The Dark Side of Paradise: A Brief History of America's Utopian Experiments in Communal Living »)

Είναι η Βενεζουέλα, ή μάλλον ήταν η Βενεζουέλα μέχρι που άρχισε να δυσλειτουργεί.

Αν φαίνεται ότι οι σοσιαλιστές δεν ξέρουν πραγματικά τι είναι ο σοσιαλισμός, αυτό είναι μόνο εν μέρει αλήθεια. Στις περισσότερες περιπτώσεις, απλά δεν θέλουν να ξέρετε τι πραγματικά είναι. Οι καλύτεροι τσαρλατάνοι είναι πάντα οι πιο ξύπνιοι.

Ο σοσιαλισμός θεωρείται ευρέως, και δικαίως, ως αντιδιαμετρικά αντίθετος με τον καπιταλισμό. Επομένως, ο σοσιαλισμός δεν είναι δυνατόν να σημαίνει πράξεις φροντίδας, μοιράσματος, προσφοράς και συμπόνιας προς τους άπορους. Υπάρχει αποδεδειγμένα περισσότερη φροντίδα, μοίρασμα, προσφορά και συμπόνια προς τους άπορους υπό τον καπιταλισμό.

Ακόμη και όταν πρόκειται για οικονομική βοήθεια προς το εξωτερικό, οι καπιταλιστικές χώρες είναι οι δωρητές και οι σοσιαλιστικές χώρες οι αποδέκτες. Δεν μπορείς να χαρίσεις ή να μοιραστείς πλούτο με κανέναν αν δεν τον δημιουργήσεις πρώτα, και ο σοσιαλισμός δεν προσφέρει απολύτως καμία θεωρία δημιουργίας πλούτου, παρά μόνο δήμευση και κατανάλωση πλούτου.

Ένας άλλος τρόπος για να σκεφτούμε τις διακρίσεις μεταξύ αυτών των δύο αντίθετων συστημάτων είναι ο εξής: Ο καπιταλισμός είναι αυτό που συμβαίνει όταν οι ελεύθεροι και ειρηνικοί άνθρωποι αφήνονται ήσυχοι. Με αυτή την έννοια, είναι φυσικός και αυθόρμητος. Ο σοσιαλισμός δεν είναι τίποτα περισσότερο παρά αλαζονικά σχέδια από νταήδες και ξερόλες, που τα επιβάλλουν υπό την απειλή των όπλων. Με αυτή την έννοια, είναι αφύσικος, επιτηδευμένος, αυθαίρετος και αυταρχικός.

Οι σοσιαλιστές έχουν πρόβλημα στα μαθηματικά: είναι καλοί στη διαίρεση και την αφαίρεση, αλλά δεν γνωρίζουν την πρόσθεση ή τον πολλαπλασιασμό. Αν ο μαθητής της δευτέρας τάξης σας πει ότι 3 + 2 = 1, τότε ξέρετε ότι είναι ένας μελλοντικός σοσιαλιστής. Ομοίως, εάν σας πει ότι οι φόροι στα τσιγάρα αποθαρρύνουν το κάπνισμα, αλλά οι φόροι στις επενδύσεις, στην πρόσληψη ή στην έναρξη μιας επιχείρησης έχουν μόνο ευεργετικά αποτελέσματα. Οι οικονομικές γνώσεις των σοσιαλιστών είναι ακόμη πιο θλιβερές: Νομίζουν ότι η προσφορά και η ζήτηση σημαίνει ότι οι άνθρωποι ζητούν και το κράτος προσφέρει.

Στο βιβλίο μου, « Ήταν ο Ιησούς Σοσιαλιστής; » ξετίναξα το παραπέτασμα καπνού, για να αποκαλύψω τι είναι στ' αλήθεια ο σοσιαλισμός:

«Πρόκειται για τη συγκέντρωση της εξουσίας στα χέρια του κράτους, το οποίο στη συνέχεια χρησιμοποιεί τη νομική ισχύ για έναν ή περισσότερους από αυτούς τους σκοπούς (και συνήθως και για τους τρεις σε έναν ή τον άλλο βαθμό): την αναδιανομή του εισοδήματος, την κρατική κατοχή της ιδιοκτησίας και τον κεντρικό σχεδιασμό της οικονομικής ζωής.»

Σημειώστε ότι οι σοσιαλιστές δεν προτείνουν να επιτύχουν τους στόχους τους μέσω αμοιβαίας συναίνεσης. Δεν υποστηρίζουν τη συγκέντρωση των χρημάτων για τα σχέδιά τους μέσω πωλήσεων κέικ ή φιλανθρωπικών εκστρατειών. Η συμμετοχή σας δεν είναι εθελοντική. Από την αρχή μέχρι το τέλος, το χαρακτηριστικό γνώρισμα του σοσιαλισμού δεν είναι τόσο οι υποσχέσεις του, που έχουν σκοπό τους να παρασύρουν, αλλά αντίθετα η μέθοδος με την οποία υλοποιεί την ατζέντα του - η βία. Αν κάτι είναι εθελοντικό, τότε δεν είναι σοσιαλισμός. Είναι τόσο απλό.

Ο Α. Τσίπρας, στην κηδεία του σοσιαλιστή δικτάτορα Κάστρο, του οποίου δηλώνει ανοιχτά θαυμαστής

Τώρα που ξέρουμε τι είναι ο σοσιαλισμός, γιατί είναι αντικοινωνικός; Αφήστε με να μετρήσω τους τρόπους:

1. Τα σχέδια των σοσιαλιστών είναι πιο σημαντικά από τα δικά σας

Γιατί; Επειδή έτσι λένε αυτοί. Δεν είναι αυτός ο λόγος αρκετός; «Όσο περισσότερο σχεδιάζει το κράτος», έγραψε ο αυστριακός οικονομολόγος F. A. Hayek, «τόσο πιο δύσκολος γίνεται ο σχεδιασμός για το άτομο». Αλλά οι σοσιαλιστές δεν ενδιαφέρονται γι' αυτό, γιατί εκείνο που έχουν στο μυαλό τους είναι σίγουρα πιο ευγενές από οτιδήποτε σκεφτόμαστε εμείς οι χωριάτες.

2. Οι σοσιαλιστές είναι παντογνώστες και άσχετοι, ταυτόχρονα

Αυτό είναι ένα αξιοσημείωτο επίτευγμα, ίσως η μοναδική συμβολή του σοσιαλισμού στην κοινωνιολογία. Ακόμη και αν η ζωή ενός σοσιαλιστή είναι χάλια, ξέρει πώς να διευθύνει τη ζωή όλων των άλλων. Ακόμα κι αν δεν πιστεύει ότι υπάρχει Θεός, πιστεύει ότι το κράτος μπορεί να γίνει Θεός. Ο Χάγιεκ έπιασε το νόημα και σε αυτό το θέμα, όταν έγραψε: «Το παράδοξο καθήκον της οικονομικής επιστήμης είναι να πείσει τους ανθρώπους για το πόσο λίγα γνωρίζουν γι' αυτό που φαντάζονται ότι μπορούν να σχεδιάσουν». Οι σοσιαλιστές φαντάζονται ότι μπορούν να σχεδιάσουν σχεδόν τα πάντα, αλλά, όπως έχω εξηγήσει, κανένας από αυτούς δεν θα μπορούσε να φτιάξει κάτι τόσο απλό όσο ένα μολύβι.

3. Ο σοσιαλισμός απορρίπτει τη βιολογική επιστήμη

Κανένας αρνητής της (σ.σ. υποτιθέμενα ανθρωπογενούς) κλιματικής αλλαγής δεν αρνείται ότι το κλίμα όντως υπάρχει. Ωστόσο, οι σοσιαλιστές ισχυρίζονται ότι εάν υπάρχει αυτό που ονομάζεται ανθρώπινη φύση, μπορούν να την καταργήσουν και να την επανεφεύρουν. Οι άνθρωποι είναι ξεχωριστά άτομα, χωρίς να υπάρχουν δύο όμοιοι κατά κανέναν τρόπο, αλλά οι σοσιαλιστές πιστεύουν ότι μπορούν να μας ομογενοποιήσουν και να μας κολεκτιβοποιήσουν σε μία υπάκουη μάζα. Δεν διστάζουν να τιμωρούν την ατομική επιτυχία και τα επιτεύγματα, ακόμη και αν το τελικό αποτέλεσμα είναι η εξομοίωση όλων στην εξαθλίωση. Πιστεύουν ότι τα ανθρώπινα όντα θα εργαστούν σκληρότερα και πιο αποτελεσματικά για το κράτος, παρά για τον εαυτό τους ή τις οικογένειές τους. Αυτό προσεγγίζει περισσότερο την μαγεία παρά στην επιστήμη.

4. Οι σοσιαλιστές καλούν την αστυνομία για τα πάντα

Έχετε παρατηρήσει ποτέ ότι η σοσιαλιστική ατζέντα δεν είναι μια σελίδα με χρήσιμες προτάσεις ή μια λίστα με συμβουλές για μια καλύτερη ζωή; Όταν έχουν την εξουσία, δεν έχεις τη δυνατότητα να πεις «Όχι, ευχαριστώ». Ελευθερία επιλογής; Όχι, κύριε! Οι σοσιαλιστικές ιδέες είναι τόσο «καλές», λέει το παλιό ρητό, που πρέπει να είναι υποχρεωτικές και οι αντίθετες απόψεις πρέπει να λογοκρίνονται. Βαθιά μέσα σε κάθε σοσιαλιστή, ακόμη και στους αφελείς αλλά καλοπροαίρετους, υπάρχει ένας οπαδός του ολοκληρωτισμού που παλεύει να βγει έξω. Αυτό κάνουν τελικά οι σοσιαλιστές, και μάλιστα με τέτοια μονότονη κανονικότητα που μπορείτε να είστε σίγουροι ότι θα το κάνουν. Όταν ένας καπιταλιστής αγοράζει μια πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης και την ανοίγει σε όλες τις απόψεις, οι σοσιαλιστές παθαίνουν αμόκ και απαιτούν έρευνες (σ.σ. αναφορά στην εξαγορά του Twitter από τον Elon Musk).

5. Ο σοσιαλισμός είναι αντικαπιταλισμός

Στο αξιοσημείωτο βιβλίο του «Διανοούμενοι », ο Βρετανός ιστορικός Paul Johnson έγραψε ένα καταιγιστικό κεφάλαιο για τον απόλυτο γκουρού του σοσιαλισμού, τον Καρλ Μαρξ. Ο Johnson παραθέτει τη διάσημη παρατήρηση της ίδιας της μητέρας του Μαρξ ότι ευχόταν ο γιος της Καρλ «να συσσωρεύσει κάποιο κεφάλαιο, αντί να γράφει μόνο γι' αυτό». Η κυρία Μαρξ είχε δίκιο. Ο Καρλ και οι ακόλουθοί του, στον ένα ή στον άλλο βαθμό, κηρύσσουν τον πόλεμο στην πιο ισχυρή πηγή του υλικού πλούτου που βελτιώνει τη ζωή των ανθρώπων -δηλαδή, την ατομική ιδιοκτησία και τη συσσώρευσή της από ιδιώτες που επιδιώκουν το κέρδος και επενδύουν, δημιουργούν και απασχολούν εργαζόμενους. Όπου αυτή η παραφροσύνη κερδίζει την εξουσία, οδηγεί τους υπηκόους της προς τα πίσω, προς τις προϊστορικές σπηλιές.

6. Λατρεύουν την σύγκρουση σαν Θεό τους

Από τον Μαρξ μέχρι τους σοσιαλιστές του σήμερα, η σύγκρουση είναι το παν. Αν δεν υπάρχει, θα την εφεύρουν. Εξάλλου, οι πάντες είναι είτε θύματα, είτε κακοποιητές, είτε καταπιεστές, είτε μέρος των καταπιεσμένων. Η σύγκρουση είναι ο τρόπος με τον οποίο εκτυλίσσεται η ιστορία, μας λένε. Και, σαν τους χειρομάντεις και τις χαρτορίχτρες ταρώ, διακηρύσσουν ότι το μέλλον είναι με το μέρος τους. Αυτή η παντοτινά οργισμένη προοπτική εξοβελίζει το πνεύμα της ευγνωμοσύνης, ειδικά προς τους καπιταλιστές. Οι σοσιαλιστές δεν θα εμφανιστούν ποτέ σε μια επιχείρηση οποιουδήποτε μεγέθους με πινακίδες που αναγράφουν εγκωμιαστικά «Σας ευχαριστούμε που αναλαμβάνετε ρίσκα, που παρέχετε προϊόντα και που απασχολείτε ανθρώπους».

Φανταστείτε ότι βρίσκεστε σε ένα κοκτέιλ πάρτι και μπαίνει μέσα ένας αντιπαθητικός παρείσακτος. Κυριαρχεί στη συζήτηση και αποπνέει περιφρόνηση για τις διαφορετικές απόψεις. Εσείς ξεφεύγετε από τα όρια της ευγένειας και σας απειλεί ότι θα σας  βουλώσει το στόμα και θα κλείσει το μαγαζί.. Λέει στον καθένα τι πρέπει να πιει και του παίρνει όλα τα υπόλοιπα. Κουράζει τους όλους τους παρευρισκόμενους με την αλαζονεία του. Όλα όσα λέει είναι μια απλή προσποίηση γνώσεων, που στην πραγματικότητα ούτε γνωρίζει ούτε ενδιαφέρεται να μάθει. Σας καταγγέλλει για τις φιλοδοξίες σας και απαιτεί να συμμορφωθείτε με τις δικές του. Παίρνει τα πράγματά σας επειδή εσείς έχετε περισσότερα από εκείνον ή απλώς επειδή έτσι θέλει. Αν αρνηθείτε τις προτάσεις του, θα σας καλέσει την αστυνομία. Είναι ένας αλαζόνας μ' ένα ρόπαλο του μπέιζμπολ.

Θα λέγατε ότι αυτός ο τύπος ήταν αντικοινωνικός; Φυσικά και θα το λέγατε. Είναι όσο αντικοινωνικός γίνεται.

Για τους ίδιους λόγους, το ίδιο ισχύει και για τον σοσιαλισμό.

Ένας από τους μεγαλύτερους οικονομολόγους όλων των εποχών, ο Ludwig von Mises, έγραψε αυτή την εύγλωττη σύνοψη:

«Ένας άνθρωπος που επιλέγει μεταξύ ενός ποτηριού γάλακτος (ή νερού) και ενός ποτηριού με διάλυμα κυανιούχου καλίου δεν επιλέγει μεταξύ δύο ροφημάτων -επιλέγει μεταξύ ζωής και θανάτου. Μια κοινωνία που επιλέγει μεταξύ καπιταλισμού και σοσιαλισμού δεν επιλέγει μεταξύ δύο κοινωνικών συστημάτων -επιλέγει μεταξύ της κοινωνικής συνεργασίας και της διάλυσης της κοινωνίας. Ο σοσιαλισμός δεν είναι μια εναλλακτική λύση στον καπιταλισμό -είναι μια εναλλακτική λύση σε κάθε σύστημα υπό το οποίο οι άνθρωποι μπορούν να ζήσουν ως ανθρώπινα όντα.» 

Για πρόσθετες πληροφορίες, δείτε:

The XYZs of Socialism («Η αλφαβήτα του σοσιαλισμού», δωρεάν eBook) από τον Lawrence W. Reed 

Τι ήταν τελικά ο Τζορτζ Όργουελ, σοσιαλιστής ή φιλελεύθερος; μεταφρασμένο στα ελληνικά άρθρο του Lawrence Reed

Τι είδους άνθρωπος ήταν ο Μαρξ ; μεταφρασμένο στα ελληνικά άρθρο του Richard Ebeling 


Lenin’s New Economic Policy: When the Soviets Admitted Socialism Doesn’t WorkLawrence W. Reed

Υοu May Think You Like Socialism, But You’re Probably Not a Socialist at Heart , J. Kyle deVries

Margaret Thatcher on Socialism: Twenty of Her Best QuotesLawrence W. Reed


***