Σε ένα τέτοιο πλαίσιο Αγωγής αυτο-ηττώμενων μοτιβων (self-defeating patterns) παρα πολύ εύκολα ο άνθρωπος αναπτύσσει "σύνδρομο Στοκχόλμης". Δηλαδή "τραυματική συγκόλληση" με τον εκάστοτε δυνάστη του. Μια έκφανση της "ταυτισης με τον επιτιθεμενο" της φρουδικης θεωρίας: εάν υιοθετήσεις την "ιδιωτική τρελα" του δυνάστη σου, αίρεις την απειλή. Απλό, ε;
Κείμενο του Γιάννη Ναστούλη, που δημοσιεύτηκε στο facebook
Τη δεκαετία '60 -' 70 ο Σιλιγκμαν έκανε ένα εκπληκτικό πείραμα εφαρμοσμενης ψυχολογίας. Πήρε δύο μεταλλικά κλουβια και δύο ομάδες σκύλων, μια για το καθένα. Τα δύο κλουβια ήταν χωρισμένα το καθένα σε δύο τμήματα, με ένα χαμηλό διαχωριστικό. Η διαφορά τους ήταν ότι στο πρώτο κλουβί, μόνο το ένα τμήμα ήταν συνδεδεμένο με πηγή ηλεκτρικού φορτίου, ενώ το άλλο κλουβί διερρεε ηλεκτρισμός, κ στα δύο του τμήματα.
Κάθε φορά που υπέβαλε σε ηλεκτροσόκ τα σκυλιά, η πρώτη ομάδα πηδουσε εύκολα το διαχωριστικό κ απαλλασσοταν από το ηλεκρογενες στρες. Η δεύτερη όμως δεν είχε εναλλακτική αποφυγής. Μετά από μερικες μέρες επανάληψης, ο Σιλιγκμαν διαπίστωσε ότι η δεύτερη ομάδα παραιτήθηκε από κάθε απόπειρα αντίδρασης κ δεχόταν "στωικά" τα βολτ στο σώμα τους. Στην επόμενη φάση του πειραματος, τους άλλαξε κλουβιά, αλλά πάλι τα σκυλιά δεν έδειχναν την παραμικρή διάθεση να πηδηξουν το διαχωριστικό κ να απαλλαγουν. Τους είχε εγκαταστήσει ένα μοτίβο συμπεριφοράς "μαθημενης αδυναμίας"!
Πανομοιοτυπα μοτίβα ανέπτυξαν και τα ανθρώπινα πειραματόζωα σε επόμενα πειράματα. Είχε μετατρέψει ελεύθερους ανθρώπους σε "σκυλιά του Σιλιγκμαν"!
Έχουμε όλοι ακούσει: "δε γίνεται τίποτα", "δεν αλλάζει τίποτα", "ολοι το ίδιο είναι", "δεν έχει νοημα", "εσυ θα βγάλεις το φίδι απ την τρύπα", "θα αλλάξεις το σύστημα?", "κάνε τη δουλειά σου και γραψτους", "κάνε τον μαλακα κ σήκω φύγε", "Άστον να γαμησει κ τραβα στον εραστή σου να ξεσκιστείς", "κάνε υπομονή, έχεις μικρά παιδια", "κάνε μωρέ μαλακα το εμβόλιο, θα χάσεις τη δουλειά σου για τον Μαλακα?", "μη του μπαίνεις μωρέ (του προϊστάμενου), πες αυτό που θέλει ν ακούσει κ κανε τη ζωή σου έξω από δω" και πολλά άλλα...
Δεν είναι όμως τόσο απλό. Ο Σιλιγκμαν έδειξε ότι όλες οι παραπάνω συμπεριφορες συνιστουν καθολική καταθλιψη, όπως κι αν "κουμπώνουν" (εκλογικευονται) στο υποκείμενο. Γι αυτό βλέπουμε μάζες νευρασθενικων, ανικανοποιητων, αγχωτικων, νευρωσικων, κακών ανθρώπων, που δεν ξέρουν από που τους έρχεται, αλλά το να "δουν τον γορίλα στο δωμάτιο" (ομώνυμο πειραμα) αδύνατον!!!
Σε ένα τέτοιο πλαίσιο Αγωγής αυτοηττωμενων μοτιβων (self-defeating patterns) παρα πολύ εύκολα ο άνθρωπος αναπτύσσει "σύνδρομο Στοκχόλμης". Δηλαδή "τραυματική συγκόλληση" με τον εκάστοτε δυνάστη του. Μια έκφανση της " ταυτισης με τον επιτιθεμενο" της φρουδικης θεωρίας: εάν υιοθετήσεις την "ιδιωτική τρελα" του δυνάστη σου, αίρεις την απειλή. Απλό, ε? Πολύ δε περισσότερο αν αναπτύξεις αισθήματα συμπάθειας και αντίστοιχες ιδεολογικές εκλογικευσεις. Γίνεις δηλαδή Γενιτσαρος του κάθε βρομοπουστα.
Υποπτευεσθε μηπως τώρα ποιοι είναι οι "ευπειθεις", οι "κανονικοι"? Κατανοούμε σε βάθος ότι όταν κάποιος ενδίδει σε μια υποχρεωτική εντολή, δεν είναι καθόλου, μα καθόλου, μα καθόλου κάτι που αφορά την ελεύθερη επιλογή του? Ένας ελεύθερος, υπ-ευθυνος, αυτεξουσιος, σχεσιακός, συγ-χωρητικος, ενάρετος ανθρωπος δεν γίνεται ποτέ ούτε όμηρος ούτε σκύλος. Ποτέ. Ο κόσμος να γυρίσει ανάποδα!
Προσοχή 2η
Αυτος που υποχωρεί, είναι ακριβώς αυτός στον οποίο αναφέρεται ο Μιλγκραμ στο πείραμά του. Αυτός που δεν έχει ηθικό "κόφτη", αν η εκάστοτε αυθεντία, ή η εκάστοτε επίκληση κάποιου υπερκείμενου "καλού", δημόσια υγεία, γενικό καλό κ άλλες τέτοιες αφηρημένες πουστιες της εξουσιας, του υποβάλλει να σκοτώσει έναν αθώο. Το ίδιο το παιδί του. Ναι, να σκοτώσει! Είναι τεκμηριωμένο!
Για συνέλθετε άνθρωποι. Δεν είναι απλά πράγματα αυτά. Είστε πειραματόζωα εφαρμοσμενης ψυχολογίας, κοινωνιολογιας, πολιτικής ψυχολογιας και ουχί ιατρικής όπως σας έχουν υποβάλει τεχνηεντως για αποπροσανατολισμό. Είστε τα πειραματόζωα ενός κολοσιαιου, πρωτόγνωρου συγκλινοντος πειράματος, με σκοπό τον πλήρη εξανδραποδισμο σας. Χεστηκατε, ε? Το ξερωωωω, αυτό σας περιγράφω.
Προσοχή 3η
Οταν αγαπητά μου τέρατα νιώσετε στο σώμα σας την ηδονή της
πειθαρχησης, τίποτα δεν μπορεί να ανακόψει την ελεύθερη ολισθησή σας στον ναζισμο. Για ανακαλέστε το αίσθημα δύναμης που σας πλημμυρίζει όταν πληρώνετε τις υποχρεώσεις σας (νταβατζιλικια) στην ώρα τους! Όταν φοράτε τα σηματάκια της αγαπημένης ομάδας, κόμματος, λέσχης!
Μα, δεν φτάσαμε ακόμη εκεί! Μα, "είστε νεκρός κυριε"!
Ανήκετε στην κοινότητα των εμβολιασμενων. Ω! , "δύναμη από την κοινότητα"! Φέρετε και πιστοποιητικό ελευθέρας, "δύναμη από τη δράση"! Μόλις, σας περιέγραψα το πείραμα του Ρον Τζόουνς," τρίτο κυμα" στο οποίο συμμετέχετε. Ανταλλάξατε την ελευθερία σας για τη συμμετοχή σας σε μια ψευδο-ελίτ!!!
Δε σας είπαν όμως ότι τα πειραματόζωα είστε εσείς. κ όχι εμείς. Κάντε λίγη υπομονή...
Προσοχή 4η
Προς ώρας, μόνο, εσείς είστε οι φύλακες κι εμεις οι κρατούμενοι στο πείραμα του Ζιμπάρντο.
Τα πειραματόζωα όμως είστε εσείς. Διαβάστε, ξεστραβωθειτε.
Όχι μόνο ο μαλακισμενος εμπειρισμος σας!»
---------------------------------------------
*ΥΓ. Θυμάστε τι είχε πει ο χαζός του χωριού στο πρώτο του διάγγελμα πέρυσι τον Μαρτη, πριν το λοκνταουν? "Οταν περάσει όλο αυτό η ζωή μας δεν θα είναι όπως την ξέραμε"!
Γιαννης Ναστούλης