Οι υποχρεωτικοί εμβολιασμοί συνεπάγονται την υπέρτατη παραβίαση της ελευθερίας, όπου οι φορείς του κράτους εγχέουν ουσίες στο σώμα κάποιου ενάντια στη θέλησή του. Από την άλλη πλευρά της εξίσωσης, ακόμη και θεωρητικά, οι υποχρεωτικοί εμβολιασμοί δεν προσφέρουν μεγάλο όφελος στην ενίσχυση της δημόσιας ευημερίας, σε σύγκριση με το τι συμβαίνει σε μια ελεύθερη κοινωνία. Όταν συνυπολογίσουμε τις ρεαλιστικές ανησυχίες για την ανικανότητα και την κακή διαχείριση της κυβέρνησης, η ετυμηγορία κατά των υποχρεωτικών εμβολιασμών είναι συντριπτική.
Πριν αναλύσω τη θέση μου, θα εξηγήσω με βασικούς όρους το πώς διαφορετικές ομάδες είναι πιθανό να την αντιμετωπίσουν, σύμφωνα με τις διαφορετικές, κυρίαρχες αντιλήψεις που υπάρχουν για τον κατάλληλο ρόλο του κράτους. Το κάνω αυτό για να δείξω ότι, ακόμη και αν είμαστε επιεικείς στις πιο περιεκτικές έννοιες της ελευθερίας ως αρχή, οι υποχρεωτικοί εμβολιασμοί εξακολουθούν να μην δικαιολογούνται.
Κατ 'αρχάς, μεταξύ εκείνων που ακολουθούν αυστηρά την αρχή της μη επιθετικότητας και την ακρατική κοινωνία, οι υποχρεωτικοί εμβολιασμοί είναι, φυσικά, εκτός συζήτησης. Είτε αυτοπροσδιορίζονται ως «αυστηροί λιμπερταριανοί», «εθελοντιστές» ή «αναρχοκαπιταλιστές», αυτή η ομάδα ανθρώπων προφανώς δεν θα αποδεχόταν ποτέ το κράτος να αναγκάζει κάποιον να εμβολιαστεί, επειδή οι περισσότεροι πιστεύουν ότι το κράτος καθαυτό είναι παράνομο.
Δεύτερον, για τους ελαχισταρχικούς/minarchists, ο κατάλληλος ρόλος για το κράτος είναι αυτός του «νυχτοφύλακα», μιας ελάχιστης κυβέρνησης που προστατεύει το άτομο μόνο από εγχώριους εγκληματίες και ξένες απειλές. Σε ένα ελαχισταρχικό πλαίσιο, το κράτος νομιμοποιείται να αναλαμβάνει δράση μόνο εναντίον κάποιου που παραβιάζει (ή απειλεί να παραβιάσει) τα δικαιώματα ενός άλλου. Η αποτυχία ενός ατόμου να εμβολιαστεί δεν αποτελεί από μόνη της παραβίαση των δικαιωμάτων κάποιου άλλου. Ανατρέποντάς το επιχείρημα, θα ακουγόταν παράξενο να πεις ότι έχεις το δικαίωμα να ζεις σε μια κοινωνία όπου όλοι οι άλλοι θα είχαν κάνει το εμβόλιο κατά της ιλαράς.
Τρίτον, και το πιο ενδιαφέρον, ας εξετάσουμε μια ευρύτερη έννοια της ελευθερίας, η οποία εξισορροπεί το τεκμήριο της ατομικής αυτονομίας έναντι της δημόσιας ευημερίας. Σε αυτήν την προσέγγιση, δεν υπάρχει η γενική απαγόρευση του να περιορίζει το κράτος τις ελευθερίες των ατόμων - ακόμη και όταν δεν έχουν ακόμη βλάψει κανέναν άλλο - αρκεί αυτοί οι περιορισμοί να επιφέρουν μικρή ζημιά στους περιοριζόμενους πολίτες, και ενδεχομένως να αποτρέπουν κάποια τεράστια ζημιά. Αυτή είναι η μόνη αντίληψη περί κράτους για την οποία είναι δυνατή η συζήτηση για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό.
Ας είμαστε ξανά επιεικείς, και ας υιοθετήσουμε αυτόν τον πιο εκτεταμένο ορισμό της ελευθερίας, βάσει του οποίου, για παράδειγμα, ακόμη και αυτοαποκαλούμενοι λιμπερταριανοί ενδέχεται να μην αντιτίθενται σε αυστηρές ποινές για την οδήγηση υπό την επήρρεια αλκοόλ, ή στην απαγόρευση να κατασκευάζουν οι πολίτες ατομικές βόμβες στα υπόγεια τους. Πώς επιβάλλεται ο υποχρεωτικός εμβολιασμός σε αυτό το πλαίσιο, όπου δεν συζητάμε στη βάση ποιοτικών αρχών, αλλά αντ 'αυτού διενεργούμε μια ποσοτική δοκιμή κόστους-οφέλους;
Ακόμη και σ’ αυτή την περίπτωση, η υποστήριξη των υποχρεωτικών εμβολιασμών είναι αδύναμη. Πρώτα απ’ όλα, το μόνο ρεαλιστικό σενάριο όπου το ζήτημα θα είχε κάποιο νόημα, θα ήταν η περίπτωση όπου η συντριπτική πλειονότητα του κοινού πιστεύει ότι θα ήταν καλή ιδέα να εμβολιαστούν όλοι, αλλά (για οποιονδήποτε λόγο) μια μικρή μειονότητα διαφωνούσε έντονα. Αυτό είναι προφανές: εάν η ιατρική υποστήριξη για ένα εμβόλιο ήταν τόσο αμφίβολη που, ας πούμε, ο μισός πληθυσμός δεν πίστευε ότι είχε νόημα να χορηγηθεί, τότε δεν θα αποτελούσε καν ζήτημα για την κυβέρνηση να ζητά να χορηγήσει ενέσεις τον μισό πληθυσμό ενάντια στη θέλησή του.
Τώρα, ας προχωρήσουμε πιο πέρα την ανάλυσή μας. Αντιμετωπίζουμε ένα σενάριο στο οποίο η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου πιστεύει ότι θα ήταν καλή ιδέα να εμβολιαστεί όλος ο πληθυσμός. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, εάν τα εμβόλια είναι εθελοντικά, τότε μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι σχεδόν όλοι αυτοί οι λάτρεις των υποχρεωτικών εμβολιασμών θα προχωρούσαν και θα εμβολιάζονταν. Με άλλα λόγια, κάθε «λαθρεπιβίβαση» (σ.σ. υγειονομικό όφελος ανεμβολίαστων από τον εμβολιασμό της πλειονότητας) θα λάβαινε χώρα μόνο περιθωριακά, εάν το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού είχε κάνει το εμβόλιο και επομένως ήταν απίθανο να εκδηλωθεί η σχετική ασθένεια.
Αυτό είναι ένα κρίσιμο σημείο, και δείχνει γιατί η θέση υπέρ των υποχρεωτικών εμβολιασμών είναι πολύ πιο αδύναμη από, για παράδειγμα, την περίπτωση των υποχρεωτικών περιορισμών στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ή των υποχρεωτικών οικονομικών συνεισφορών στον εθνικό στρατό. Όταν ένα άτομο εμβολιάζεται, ο κύριος οφελούμενος είναι ο ίδιος. Και αυτό το όφελος είναι ακόμη μεγαλύτερο όσο χαμηλότερο είναι το ποσοστό εμβολιασμού στον πληθυσμό γενικότερα. Με άλλα λόγια, μεταξύ ενός πληθυσμού ανθρώπων που όλοι πιστεύουν ότι ένα εμβόλιο είναι αποτελεσματικό, η ατομική ανάλυση κόστους-οφέλους από τη λήψη του εμβολίου θα αποφέρει τον πειρασμό της «λαθρεπιβίβασης» μόλις εμβολιαστεί ένα επαρκές μέρος του πληθυσμού, εξασφαλίζοντας έτσι την «ανοσία της αγέλης».
Σε αντίθεση με άλλα παραδείγματα τεράστιων (υποτιθέμενων) αντισταθμίσεων μεταξύ ατομικών και δημόσιων οφελών, με τους εμβολιασμούς, δεν υπάρχει η απειλή μιας μαζικής επιδημίας σε μια ελεύθερη κοινωνία. Με τα εμβόλια, έχουμε το ευτυχές αποτέλεσμα ότι όταν κάποιος επιλέγει να εμβολιαστεί, εφόσον το εμβόλιο είναι αποτελεσματικό, τότε αυτό το άτομο προστατεύεται σε μεγάλο βαθμό από τις συνέπειες των αποφάσεων των άλλων σχετικά με τον εμβολιασμό.
Ωστόσο, οι υποστηρικτές των υποχρεωτικών εμβολιασμών λένε ότι αυτή η ανάλυση είναι πολύ επιφανειακή. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να υποβληθούν σε ορισμένους εμβολιασμούς λόγω ιατρικών παθήσεων, συμπεριλαμβανομένων των βρεφών, που είναι πολύ μικρά για να λάβουν συγκεκριμένες ενέσεις. Είναι για την προστασία αυτών των ευάλωτων νησίδων του πληθυσμού, που κάποιοι θέλουν το κράτος να επιβάλλει εμβολιασμούς σε εκείνους που είναι πολύ ανίδεοι ή πολύ εγωιστές για να αναγνωρίσουν το καθήκον τους να ζουν σε μια κοινότητα.
Παρατηρήστε την ειρωνεία και το πόσο ισχνή έχει γίνει η υπεράσπιση του υποχρεωτικού εμβολιασμού. Δεν μας λένε πλέον ότι τα εμβόλια είναι «ασφαλή» και ότι όποιος φοβάται τις ιατρικές επιπλοκές είναι ένας συνωμοσιολόγος. Αντίθετα, το CDC προειδοποιεί ορισμένες ομάδες του πληθυσμού να μην κάνουν κάποια διαδεδομένα εμβόλια, λόγω των κινδύνων για την υγεία τους. Αυτό δεν είναι πλέον ζήτημα αρχών - με τους ανθρώπους στην πλευρά της επιστήμης να είναι υπέρ του εμβολίου, και τους ψεκασμένους να είναι αντι-εμβολιαστές. Αντίθετα, είναι μια διαφωνία σχετικά με το ποιοι άνθρωποι πρέπει να κάνουν το εμβόλιο και ποιοι άνθρωποι δεν πρέπει να το πάρουν επειδή οι κίνδυνοι είναι πολύ μεγάλοι.
Όσον αφορά τα παιδιά, η κοινωνική σύγκρουση μπορεί να επιλυθεί μέσω της πληρέστερης εφαρμογής των δικαιωμάτων ιδιωτικής ιδιοκτησίας. Εάν όλα τα σχολεία, τα νοσοκομεία και οι παιδικοί σταθμοί λειτουργούσαν ιδιωτικά και είχαν το νόμιμο δικαίωμα να αποκλείσουν τους πελάτες που επιθυμούσαν, τότε οι ιδιοκτήτες θα μπορούσαν να αποφασίσουν για τις πολιτικές εμβολιασμού. Όλοι οι γονείς που θα τρομοκρατούνταν με την ιδέα του μικρού παιδιού τους να παίζει με ένα μη εμβολιασμένο παιδί, θα μπορούσαν να επιλέξουν το σχολείο του αναλόγως.
Έχουμε δει ότι, ακόμη και αν υποθέτουμε ότι οι κρατικοί αξιωματούχοι έχουν τις καλύτερες των προθέσεων, είναι δύσκολο να διατυπώσουμε ένα επιχείρημα υπέρ των υποχρεωτικών εμβολιασμών. Ωστόσο, η συζήτηση γέρνει ακόμη περισσότερο κατά της υποχρεωτικότητας όταν θυμόμαστε ότι καθ’ όλη την διάρκεια της Ιστορίας, κρατικοί αξιωματούχοι έχουν πάρει φρικτές αποφάσεις στο όνομα του κοινού καλού, είτε εξαιτίας ανικανότητας είτε λόγω κρυφών κινήτρων. Θα πρέπει να γίνει προφανές ότι κανένας υπέρμαχος της ελευθερίας δεν μπορεί να υποστηρίξει την έγχυση ουσιών στο σώμα ενός αθώου ατόμου, κόντρα στη θέλησή του.
***
Ο Robert P. Murphy είναι οικονομολόγος στο Independent Energy Institute, ερευνητής βοηθός καθηγητής στο Ινστιτούτο Ελεύθερης Αγοράς στο Texas Tech University και ερευνητής στο Independent Institute.