Όσοι είναι ερωτευμένοι με τις «δημόσιες υπηρεσίες» είναι καιρός να αντιληφθούν πως όταν καταργείς το σύστημα κέρδους/ζημίας, οι άνθρωποι σταματούν να εργάζονται για χάρη της ποιότητας και θέτουν σε κίνδυνο τους πολίτες
Άρθρο του Louis Rouanet, που δημοσιεύτηκε στις 21/5/2015 από το Mises Institute, Χρόνος ανάγνωσης 6'. Απόδοση στα ελληνικά Νίκος Μαρής. Για να είμαστε σαφείς, ο φιλελευθερισμός - που χρησιμοποιείται εδώ για να δηλώσει τη φιλοσοφία του laissez-faire - δεν πρέπει να θεωρείται ως το ουτοπικό αντίθετο του σοσιαλισμού. Δεν είναι μια μαγική συνταγή που εγγυάται τέλειες λύσεις ανά πάσα στιγμή και για όλα τα πράγματα. Οι σοσιαλιστές αρέσκονται να φαντάζονται ότι οι φιλελεύθεροι πιστεύουν πως η αγορά μπορεί να θεραπεύσει κάθε ασθένεια. Με άλλα λόγια, πιστεύουν ότι ο φιλελευθερισμός είναι μια αντανάκλαση του σοσιαλισμού. Δεν είναι. Ο αληθινός φιλελευθερισμός δεν υπόσχεται την τελειότητα. Πάντα θα υπάρχουν προβλήματα. Στόχος μας πρέπει να είναι να βρούμε τον καλύτερο τρόπο να βελτιώσουμε την κατάσταση, όχι να πετύχουμε έναν ιδανικό κόσμο ονειροφαντασίας.
Φυσικά, ο ιδιωτικός τομέας είναι αρκετά ικανός να θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια των καταναλωτών του σε αναζήτηση κέρδους. Θεωρητικά, θα πρέπει να εναπόκειται στους νομικούς θεσμούς να προβλέπουν αποζημίωση για πρόσωπα που όντως ζημιώνονται από τέτοια αμέλεια. Ωστόσο, το πρόσφατο ατύχημα της Amtrak δεν αποδεικνύει ούτε διαψεύδει το γεγονός ότι οι κρατικοί σιδηρόδρομοι τείνουν να είναι λιγότερο ασφαλείς.
Υπάρχει, ωστόσο, μια προκατάληψη στα μέσα ενημέρωσης: Από τη μια πλευρά, κάθε φορά που συμβαίνει ένα ατύχημα σε ένα μονοπωλιακό, κρατικό σιδηροδρομικό σύστημα, λέγεται ότι ευθύνεται η έλλειψη πόρων. Από την άλλη, όταν μια ιδιωτική σιδηροδρομική εταιρεία έχει ένα ατύχημα, το φταίξιμο βαραίνει την ελεύθερη αγορά και τον καπιταλισμό. Όπως είπε ο Schumpeter , «ο καπιταλισμός δοκιμάζεται ενώπιον δικαστών που έχουν τη θανατική ποινή στις τσέπες τους. Θα την επιβάλλουν, όποια υπεράσπιση και αν ακούσουν».
Ο Ζαν Φρανσουά Ρεβέλ, ένας από τους μεγαλύτερους Γάλλους φιλελεύθερους του εικοστού αιώνα, έδειξε πόσο παράλογη και παράλογη ήταν η συμπεριφορά των αντικαπιταλιστών και των ΜΜΕ. Με το συνηθισμένο αιχμηρό του ύφος, έγραψε:
«Αποκαλυπτικές είναι επίσης μερικές από τις σπασμωδικές αντιδράσεις των μέσων ενημέρωσης στα γεγονότα. Έτσι, το πρωί της 5ης Οκτωβρίου 1999, δύο τρένα συγκρούστηκαν στην περιοχή Paddington του Λονδίνου, σκοτώνοντας είκοσι επιβάτες και τραυματίζοντας αρκετές εκατοντάδες. Η άμεση αντίδραση σε αυτό το ατύχημα από τα γαλλικά ΜΜΕ ήταν προβλέψιμη. Από κάθε πλευρά ακούστηκε ομόφωνη φωνή, το ίδιο σχόλιο επαναλαμβανόταν όλη μέρα: μετά από την ιδιωτικοποίηση των βρετανικών σιδηροδρόμων, οι νέες εταιρείες, με κίνητρο μόνο την επιδίωξή τους για κέρδος, είχαν μειώσει τις δαπάνες τους για βελτιώσεις ασφάλειας, ειδικά όσον αφορά τις υποδομές και την τεχνολογία σηματοδότησης. Το συμπέρασμα ήταν προφανές: οι σκοτωμένοι και οι τραυματίες ήταν θύματα του υπερβολικού φιλελευθερισμού.»
Αν αυτό ήταν αλήθεια, τότε τα 122 θύματα του σιδηροδρομικού ατυχήματος του 1952 στο Χάροου σκοτώθηκαν από τον σοσιαλισμό, αφού τότε οι Βρετανικοί Σιδηρόδρομοι ήταν εθνικοποιημένοι. Ομοίως, στη Γαλλία στις 27 Ιουνίου 1988, μια σύγκρουση μεταξύ τρένων στο Gare de Lyon, που σκότωσε πενήντα έξι ανθρώπους και τραυμάτισε τριάντα δύο, οφειλόταν στην εθνικοποίηση των σιδηροδρόμων της Γαλλίας το 1937 και συνεπώς στο Λαϊκό Μέτωπο. Και στις 16 Ιουνίου 1972, η σήραγγα στο Vierzy, στο L'Aisne, κατέρρευσε πάνω σε δύο τρένα, σκοτώνοντας οκτακόσιους επιβάτες. Η δομική ακεραιότητα δεν ήταν ούτε εδώ υποδειγματική, παρόλο που η εταιρεία που ήταν υπεύθυνη για τη συντήρηση της σήραγγας ήταν κρατική.»
Στην πραγματικότητα, ιστορικά, η άνοδος του σοσιαλισμού των τρένων συνέπεσε με την αύξηση του αριθμού των ατυχημάτων. Αυτό φάνηκε ιδιαίτερα με την εθνικοποίηση του 1908 της Compagnie de l'Ouest στη Γαλλία. Ο Murray Rothbard παρατήρησε σχετικά με αυτή τη συγκεκριμένη εθνικοποίηση :
«Οι επιπτώσεις του νέου καθεστώτος κρατικής ιδιοκτησίας ήταν ραγδαίες και ξεπέρασαν κατά πολύ τις προειδοποιήσεις της αντιπολίτευσης. Όλος ο σιδηρόδρομος βρισκόταν σε αταξία. Μια σειρά από μεγάλα ατυχήματα σημειώθηκαν στην κρατική γραμμή, αν και δεν σημειώθηκαν τέτοια ατυχήματα στις ιδιωτικές γραμμές. Ένας οικονομολόγος παρατήρησε σαρδόνια ότι η γαλλική κυβέρνηση είχε προσθέσει τα σιδηροδρομικά ατυχήματα στον αυξανόμενο κατάλογο των μονοπωλίων της. Η κρατικοποιημένη υπηρεσία τρένων επιδεινώθηκε σε τέτοιο βαθμό, που πολλοί άνθρωποι προτιμούσαν να ταξιδεύουν με άμαξα.»
Πράγματι, ο διαπρεπής Γάλλος οικονομολόγος Yves Guyot σημείωσε ότι τα μεγάλα σιδηροδρομικά ατυχήματα μεταξύ 1907 και 1912 τα μονοπωλούσαν οι κρατικοί σιδηρόδρομοι:
«Τα έξι μεγαλύτερα σιδηροδρομικά ατυχήματα που υπέστη η Γαλλία κατά τη διάρκεια πέντε ετών συνέβησαν όλα στο κρατικό σύστημα: τρία στο δυτικό και τρία στο παλιό κυβερνητικό σύστημα, το οποίο λειτουργεί από το κράτος εδώ και σχεδόν 35 χρόνια και το οποίο έχει μόνο συνολικό μήκος 2.292 χιλιόμετρα (1.433 μίλια), καθιστώντας τη γραμμή περίπου το ένα πέμπτο σε μέγεθος σε σύγκριση με τα σημαντικά (ιδιωτικά) συστήματα της Γαλλίας.
Επιπλέον, στο βιβλίο του, Where and Why Public Ownership Has Failed (1914), ο Yves Guyot, χρησιμοποιώντας τόσο τα στατιστικά όσο και την οικονομική θεωρία, δείχνει με συστηματικό τρόπο ότι οι ιδιωτικοί σιδηρόδρομοι είναι ασφαλέστεροι, κοστίζουν λιγότερο και είναι πιο αποδοτικοί. Μια μη ασφαλής ιδιωτική σιδηροδρομική εταιρεία τιμωρείται από τους καταναλωτές, ενώ οι εθνικοποιημένοι οργανισμοί διαφεύγουν κάθε υλικής και ηθικής ποινής. Ως εκ τούτου, οι απαιτήσεις ασφάλειας είναι πιο πιθανό να τηρούνται στον ιδιωτικό τομέα. Επιπλέον, ο η γραφειοκρατία στους οργανισμούς που ανήκουν στην κυβέρνηση τείνει να δημιουργεί ανευθυνότητα και, επομένως, να διαφθείρει την ηθική. Οι άνθρωποι που δεν αισθάνονται υπόλογοι δεν μπορούν να ενεργήσουν ηθικά. Αν κάποιος δεν αισθάνεται υπόλογος, γιατί να προσπαθήσει να αποφύγει ένα σιδηροδρομικό ατύχημα; Έτσι, όπως έδειξε ο Guyot, ο συνολικός μέσος αριθμός επιβατών που σκοτώθηκαν και τραυματίστηκαν από το 1905 έως το 1909 στη Γαλλία ήταν:
Παρά την άνοδο του σιδηροδρομικού σοσιαλισμού στη Γαλλία από το 1878, το γαλλικό σιδηροδρομικό σύστημα παρέμεινε ένα από τα πιο ιδιωτικοποιημένα συστήματα στην Ευρώπη. Δεν αποτελεί έκπληξη ότι ήταν επίσης ένα από τα πιο ασφαλή. Σε σύγκριση με τα πολύ κρατικοποιημένα βελγικά ή γερμανικά σιδηροδρομικά συστήματα, για παράδειγμα, η υπεροχή των γαλλικών ιδιωτικών εταιρειών ήταν αδιαμφισβήτητη. Τα στατιστικά στοιχεία για το έτος 1909 παρουσιάζονται ακολούθως:
Όσοι είναι ερωτευμένοι με τις «δημόσιες υπηρεσίες» πιστεύουν ότι η εργασία για προσωπικό κέρδος πρέπει να αντικατασταθεί από την εργασία για χάρη της ποιότητας. Το παράδοξο είναι ότι όταν καταστέλλεις το σύστημα κέρδους/ζημίας, οι άνθρωποι σταματούν να εργάζονται για χάρη της ποιότητας και θέτουν σε κίνδυνο τους καταναλωτές. Οι υποστηρικτές του σιδηροδρομικού σοσιαλισμού στις αρχές του εικοστού αιώνα δήλωναν με αξιοθαύμαστη βεβαιότητα ότι «όπου η ιδιωτική πρωτοβουλία έχει αποδειχθεί ανεπαρκής, το κράτος πρέπει να παρέμβει». Σήμερα, τα πειράματα σχετικά με τον τρόπο εθνικοποίησης των σιδηροδρόμων είναι αρκετά πολυάριθμα, για να καταδείξουν την αποτυχία της δημόσιας ιδιοκτησίας. Πρέπει να δηλώσουμε επομένως: «Όπου η δημόσια ιδιοκτησία έχει αποδειχθεί ανεπαρκής, το κράτος πρέπει να αποχωρήσει».